نقش تعاونی ها در میزان درآمدزایی و افزایش سرمایه گذاری در حوزه صنایع دستی (مطالعه موردی تعاونی های فرش دستباف استان خراسان رضوی)

با توجه به جایگاه صنایع دستی به عنوان مهمترین عامل رشد وتوسعه ی اقتصادی در جهان امروز ، صنایع دستی ایران نمایانگر ذوق، سلیقه وخلاقیت صنعتگران وبیانگر ویژگی های قومی وبومی این سرزمین است که از دیرباز تا کنون وجود داشته ودر هر عصر ودوره ای خصوصیات زمان خود را حفظ کرده است، در حال حاضر در تمامی مناطق ایران انواع فرآورده های دستی مرسوم ومتداول است . برخی از این محصولات در بازار های جهانی کاملا شناخته شده ومتقاضیان فراوانی در داخل وخارج از کشور دارد، از جمله فرش دستباف که در بین صنایع دستی ایران بیشترین رقم صادرات را داراست. فرش دستباف ایران این شالوده هنر ایرانی ، یکی از نشانه های ذوق ، سلیقه ، شکیبایی و پویایی اندیشه ایرانیان است که با طرح و نقش و رنگ بندی بسیار زیبای خود قرنهاست بر بلندای موزه های بزرگ دنیا می درخشد و پیام آور فرهنگ ،تمدن و تبلور تفکر ایرانی به همه جهانیان است. اما هنوز مشکلات و موانع زیادی دربدست آوردن جایگاه واقعی آن در بازار جهانی احساس می شود. تعاونی های فرش دستباف که یکی از نظام های تولیدی وحمایت کننده تولید کنندگان سنتی صنعت فرش دستباف کشور هستند و ادامه فعالیت اقتصادی واجتماعی این تعاونی ها بستگی به تجزیه وتحلیل مشکلات جاری آنها دارد . بر همین اساس این مطالعه هدف اصلی خود را بر بررسی اقتصادی تعاونی های فرش دستباف استان خراسان رضوی در سال 1392متمرکز کرده است . تمامی آمار بدست آمده در این تحقیق بر اساس تجربیات مدیران شرکت تعاونی ها ی فرش دستباف در این استان؛کارشناسان اداره کل تعاون ،کارو رفاه اجتماعی ؛کارشناسان اتاق تعاون ؛سازمان صنعت ، معدن و تجارت ؛اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی وگردشگری ؛ اتحادیه صنفی صادر کنندگان فرش دستباف ؛اتحادیه صنفی تولید کنندگان فرش دستباف ؛ اتحادیه تعاونی های فرش دستباف روستایی ؛ بافندگا ن متخصص فرش دستباف دراستان خراسان رضوی و اطلاعات و آمار مرکز ملی فرش ایران و سالنامه های آماری کشوری بدست آمده است.این پژوهش از نوع تحقیقات کمی وکیفی بوده واطلاعات آن از طریق اسنادکتابخانه ای و مصاحبه به روش میدا نی با استفاده از نمونه های انتخابی و نتایج آن به شیوه توصیفی – تحلیلی بدست آمده است. نتایج این بررسی ها نشان می دهد که ایجاد تعاونی های فرش دستباف نقش موثری در توسعه صادرات و تولید فرش دستباف بدون عیب و نقص داشته است و کارایی این تعاونی ها در کمک رسانی به بافندگان ورفع مشکلات آنان از نظر درآمد زایی و سرمایه گذاری در این صنعت موثر بوده است. نظارت در نحوه بافت وتهیه مواد ومصالح مرغوب توسط این تعاونی ها و داشتن شناسنامه وعلامت تجاری وکمرنگ شدن نقش واسطه ها ودلالان همه موارد مهمی است که به توسعه صادرات این صنعت ارزشمند کمک می کند.